Ziekte van Crohn en sport kunnen hand in hand gaan.

Ontmoet Mark Weetink, een levend bewijs dat de Ziekte van Crohn en sportieve passies hand in hand kunnen gaan. 23 jaar geleden werd de ziekte bij hem ontdekt, maar dat hield hem niet tegen om aan duursport te doen. Al zo’n 15 jaar is hij actief als wielrenner en vindt het heerlijk om buiten op de gravelbike op pad te gaan. Hij neemt ons mee in zijn verhaal over hoe hij zijn ziekte combineert met sporten.

Voor Mark is de ziekte een chronische darmontsteking, wat betekent dat het niet meer weggaat. Gelukkig geeft hij aan dat hij het onder controle heeft, maar voor anderen kan het zwaarder vallen. Sommige mensen hebben heftige lichamelijke klachten, maar ook buikpijn of verminderde eetlust. Het is niet precies bekend hoe mensen de ziekte kunnen krijgen. “Je moet geluk hebben met welke vorm je het hebt, maar je hebt zelf een grote rol hoe je omgaat met de ziekte”, zegt Mark.

Belangrijke factoren

Volgens Mark zijn er dus een aantal factoren die meespelen in de ernst van de symptomen van de ziekte. Hij benadrukt echter dat dit voor iedereen anders is. “Sommige mensen kunnen bijvoorbeeld niet sporten door de ziekte,” wat volgens Mark een factor is waarvan sinds kort bekend is dat het juist kan helpen tegen de klachten van de ziekte. Gelukkig zijn er nog andere factoren die kunnen helpen tegen klachten: “Er zijn een aantal dingen belangrijk: je leefpatroon, rust, sport, voeding, beperkt alcoholgebruik of liever geen alcohol en niet roken.”

Mark heeft zelf – op dit moment - niet zoveel last van de symptomen. “Bij mij is het heel erg onder controle.” Zo drinkt hij niet of nauwelijks en rookt hij niet. Daarnaast is hij vaak bezig met hoe hij steeds gezonder kan leven. “Hoe ouder ik word, hoe beter ik leef en elk jaar kan het weer beter.” Zo is zijn laatste toevoeging voor een beter leefpatroon de producten van Kalkman. “Kalkman helpt bij het makkelijker doseren, en ik heb ook geen last van mijn darmen als gevolg van het gebruik van natuurlijke producten.” Hij geeft namelijk het voorbeeld dat hij soms wel eens dagen op pad was met dezelfde soort voeding: “Dat had een enorme impact op mijn darmen, door al dat kunstmatige eten.” Voor hem is deze voeding niet alleen een toevoeging aan zijn sport, maar ook aan het omgaan met de ziekte.

De belangrijkste reden dat Mark zich zo vasthoudt aan dit leefpatroon is omdat hij zichzelf omschrijft als een echte levensgenieter: “Levenskwaliteit staat bovenaan. Voor zover ik daar invloed op heb, wil ik daaraan bijdragen.”

‘Onbekende schrikt af’

Voor Mark was het in het begin dan ook even schrikken. Het was namelijk het einde van zijn studententijd. Hij deed aan hockey en zeilen, en was totaal niet bezig met de ziekte: “Toen nam ik de bijeffecten voor lief. Ik was allang blij dat ik grotendeels mijn normale leven kon doorzetten.” Toen hij ouder werd, veranderde deze houding wel: “Op een gegeven moment word je ouder en denk je dat het anders kan. Dan overleg je met artsen en probeer je dingen uit. Dan is je levenskwaliteit verhoogd.” Het duursporten heeft hem dan ook echt geholpen, maar hij is niet per se begonnen vanwege de ziekte: “Dat was meer een praktische keuze, ik kreeg namelijk een kindje, en hockey kostte veel tijd”, zegt hij lachend. Wel vindt hij duursporten veel beter omdat hij er veel fitter van wordt: “Het zorgt voor een betere gezondheid.”

“Je denkt tijdens je studententijd ‘lang leve de lol, niemand heeft problemen’, maar dan toch heb jij dat wel.” Mensen schrokken dan wel eens toen hij zei dat hij de ziekte had: “Ik verberg het niet, maar zeg het ook niet gelijk.” Laatst hoorde zijn collega namelijk voor het eerst dat hij de ziekte had. “Hij schrok en vroeg ‘are you okay, can you do it’, en dan zeg ik ‘Ja tuurlijk, er is niks aan de hand met mij’.” Maar volgens Mark komt dit wel bij meer ziektes voor: “Het onbekende schrikt af, denk ik.”

Stap voor stap

Daarom moet je volgens Mark vooral naar je eigen lichaam luisteren en niet teveel aantrekken van allerlei ongevraagde adviezen. “Probeer stapje voor stapje uit wat voor jou werkt, want je kunt meer dan je denkt. Laat je niet afschrikken door advies van anderen.” Mark maakt namelijk soms nog wel eens mee dat mensen vol zitten met onbedoelde adviezen (probeer dit eens, of dat). “Kies je eigen richting, jij kent je lichaam het beste.” Zo wist hij zelf wel dat hij meerdere dagen kon gravellen, hoewel zijn Maag/Darm/Lever-arts dit niet had bedacht. “Door een goede samenwerking met je arts en je lichaam, en door goed voor je lichaam te zorgen, kun je meer dan je denkt.”

Door zo te denken geniet hij enorm van het fietsen buiten op de gravelbike. “Dat doe ik 99% van de tijd.” Door alle aanpassingen vindt hij het veel leuker. “Buiten zijn, vies worden, het crossen, daar word ik heel blij van.” Eerst deed Mark namelijk gewoon aan wielrennen op de weg, maar sinds corona is hij overgestapt naar gravelbiking: “Dat is zoveel leuker, veel intensiever. Je bent de hele tijd aan het versnellen, afremmen, klimmen, technisch bezig.”